Chiến lược Đầu tư 2026: Triển vọng, Cơ hội và Các Yếu tố Dẫn dắt

---

1. Tổng quan Triển vọng Thị trường Chứng khoán 2026

Khi bước vào năm 2026, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở một giao điểm độc đáo. Năm 2025 khép lại với một bức tranh tương phản: chỉ số VN-Index ghi nhận đà tăng trưởng ấn tượng 27%, nhưng đồng thời lại chịu áp lực bán ròng lên tới 120.000 tỷ đồng từ khối ngoại. Mặc dù thị trường vừa trải qua một đợt điều chỉnh đáng kể từ tháng 9/2025, tâm lý chung vẫn thể hiện sự lạc quan rõ rệt. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 70% nhà đầu tư vẫn ưu tiên kênh chứng khoán và 68% dự báo thị trường sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm 2026. Bối cảnh này đặt ra một câu hỏi chiến lược: Liệu cơ hội có đang lớn hơn rủi ro?

Các chuyên gia hàng đầu đưa ra hai luồng quan điểm chính, tạo nên một bức tranh đa chiều nhưng nghiêng về xu hướng tích cực.

Luận điểm Lạc quan: Nền tảng Vững chắc và Định giá Hấp dẫn

Quan điểm này, được dẫn dắt bởi ông Quảng Trọng Thành (MBS) và ông Lê Đức Khánh (VPS), tin rằng thị trường đang đứng trước một chu kỳ tăng trưởng mới. Các cơ sở chính bao gồm:

• Tăng trưởng Kinh tế & Lợi nhuận: Với kỳ vọng Chính phủ sẽ thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng GDP tham vọng (có thể đạt 8%), lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) của toàn thị trường được dự báo sẽ tăng trưởng ít nhất 18% trong năm 2026. Đây là động lực cốt lõi cho sự đi lên của chỉ số.
• Định giá Hấp dẫn so với Kênh Tiết kiệm: Ở mức P/E dự phóng khoảng 14 lần, thị trường chứng khoán đang mang lại một mức lợi suất (earnings yield) khoảng 7.1%. Con số này vượt trội đáng kể so với lãi suất tiền gửi ngân hàng 12 tháng (hiện chỉ khoảng 5.6-6.0%), tạo ra sự hấp dẫn cho dòng tiền dịch chuyển sang kênh cổ phiếu.
• Tiềm năng Chỉ số: Với nền tảng lợi nhuận và định giá hợp lý, các chuyên gia lạc quan dự báo chỉ số VN-Index hoàn toàn có khả năng chinh phục các mốc cao mới, có thể đạt vùng 1800-2000 điểm trong năm 2026.
• Cú huých từ Nâng hạng: Đợt điều chỉnh mạnh ngay sau khi có thông tin nâng hạng được xem là một diễn biến "chốt lời" ngắn hạn và lành mạnh. Quan trọng hơn, nó đã đưa mặt bằng giá về vùng hấp dẫn, tạo ra một điểm vào lý tưởng cho dòng vốn ngoại mới đang bắt đầu tìm hiểu và phân bổ vào Việt Nam.

Luận điểm Thận trọng: Thách thức Tăng trưởng và Rủi ro Ký quỹ

Đại diện cho quan điểm thận trọng hơn, ông Đào Phúc Tường lưu ý nhà đầu tư về một số thách thức tiềm ẩn:

• Mặt bằng Định giá không còn rẻ: Mặc dù chưa đắt, định giá thị trường hiện tại đang ở mức trung bình của chu kỳ 10 năm (mid-cycle) và đang ở cận trên của chu kỳ 3 năm gần nhất. Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng nhờ định giá mở rộng sẽ không còn nhiều.
• Thách thức về Tăng trưởng Lợi nhuận: Nhiều doanh nghiệp trụ cột, đặc biệt là nhóm ngân hàng, đã tạo ra một nền lợi nhuận rất cao trong quý 4/2024. Điều này sẽ tạo ra một "nền so sánh cao", khiến việc duy trì đà tăng trưởng lợi nhuận đột phá trong quý 4/2025 và xa hơn là năm 2026 trở nên khó khăn hơn.
• Rủi ro từ Dư nợ Margin: Mức dư nợ cho vay ký quỹ (margin) toàn thị trường đang ở mức cao (khoảng 380.000 tỷ đồng). Trong trường hợp thị trường biến động tiêu cực, áp lực bán giải chấp từ lượng margin này có thể gây ra những cú sụt giảm mạnh và đột ngột ("trắng bên mua").

Tóm lại, dù tồn tại những góc nhìn trái chiều, xu hướng chung vẫn nghiêng về tích cực. Điểm đồng thuận chiến lược quan trọng nhất, ngay cả giữa các quan điểm trái chiều, là nền tảng lợi nhuận của doanh nghiệp năm 2026 được dự báo vẫn sẽ tăng trưởng bền vững. Chính niềm tin chung này là cơ sở để khẳng định rằng bất kỳ cú sụt giảm mạnh nào do yếu tố tâm lý hay áp lực margin đều sẽ mở ra cơ hội đầu tư giá trị hiếm có, thay vì là một dấu hiệu của khủng hoảng nền tảng. Trong bối cảnh đó, việc lựa chọn đúng ngành dẫn dắt sẽ trở thành yếu tố then chốt.

2. Phân tích các Nhóm ngành Trọng điểm

Trong khi các yếu tố vĩ mô thuận lợi tạo ra bệ đỡ, alpha thực sự trong năm 2026 sẽ không đến từ việc nắm giữ dàn trải theo thị trường, mà đến từ sự phân bổ vốn có kỷ luật vào các nhóm ngành sở hữu động lực tăng trưởng bền vững và định giá hợp lý. Dưới đây là phân tích chi tiết về các nhóm ngành được đánh giá có tiềm năng nhất trong năm 2026.

Nhóm ngành	Phân tích Luận điểm Đầu tư & Tiềm năng Tăng trưởng
Vật liệu Xây dựng & Xây dựng	Động lực kép: Hưởng lợi đồng thời từ làn sóng đầu tư công và sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường bất động sản. Vị thế độc quyền tài nguyên: Cát, đá, sỏi là nguồn tài nguyên hữu hạn. Các doanh nghiệp sở hữu mỏ có quyền lực định giá lớn khi nhu cầu tăng vọt. Định giá hấp dẫn: Dự báo tăng trưởng lợi nhuận 15-20% trong khi P/E ngành chỉ ở mức 8-10 lần. Xây dựng Dân dụng: Được ưu tiên hơn xây dựng hạ tầng (biên lợi nhuận mỏng) do nhu cầu đẩy nhanh tiến độ từ các chủ đầu tư bất động sản để sớm bàn giao và thu tiền.
Tài chính (Ngân hàng & Chứng khoán)	Ngân hàng (Trụ cột thị trường): Đã chứng tỏ khả năng sinh lời vượt trội và bền vững ngay cả trong các chu kỳ khó khăn. P/B forward hấp dẫn (khoảng 1.2 lần) cùng thanh khoản cao là lựa chọn ưu tiên cho dòng vốn lớn. Chứng khoán (Hưởng lợi trực tiếp): Tiềm năng tăng trưởng đến từ các sản phẩm, dịch vụ mới (giao dịch xuyên trưa, T+0) và sự gia tăng thanh khoản thị trường khi dòng vốn ngoại quay trở lại.
Dầu khí	Cất cánh lợi nhuận: Lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty thượng nguồn (PVD), được kỳ vọng tăng trưởng đột phá trong năm 2026 nhờ các dự án lớn và giá dịch vụ duy trì ở mức cao. Định giá hợp lý: P/E trung bình ngành chỉ khoảng 10 lần, một số công ty thậm chí giao dịch dưới giá trị tiền mặt ròng.
Bất động sản	Rủi ro & Thách thức: Nguồn cung dự án mới rất lớn trong khi mặt bằng giá bán đã ở mức cao, có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ của thị trường. Cơ hội (Giao dịch chiến thuật/chu kỳ, không phải nắm giữ cốt lõi): Tiềm năng đến từ các doanh nghiệp đang phục hồi từ đáy và các tín hiệu tích cực ban đầu như khoản "người mua trả tiền trước" trên báo cáo tài chính bắt đầu tăng lên.

Tựu trung lại, các nhóm ngành như Vật liệu Xây dựng, Tài chính, và Dầu khí được ưu tiên cho một danh mục đầu tư cốt lõi, dài hạn nhờ nền tảng cơ bản vững chắc và định giá hợp lý. Trong khi đó, nhóm Bất động sản phù hợp hơn với chiến lược giao dịch ngắn hạn để tận dụng các con sóng phục hồi. Thành công của các ngành này không chỉ phụ thuộc vào nội tại mà còn được thúc đẩy bởi những động lực mới của thị trường.

3. Động lực Mới: Dòng vốn Nước ngoài và Làn sóng IPO

Năm 2026 được dự báo sẽ là một năm bước ngoặt, được định hình bởi hai động lực tăng trưởng mới có khả năng thay đổi cả về quy mô và chất lượng của thị trường chứng khoán Việt Nam: sự trở lại mạnh mẽ của dòng vốn ngoại sau sự kiện nâng hạng và làn sóng IPO của các doanh nghiệp tư nhân hàng đầu.

3.1. Tác động từ Dòng vốn Ngoại và Câu chuyện Nâng hạng

Sau một năm 2025 bán ròng kỷ lục, tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường đã giảm xuống mức thấp lịch sử, chỉ còn 14.5%. Điều này nghịch hợp lại tạo ra một dư địa khổng lồ để chào đón dòng vốn mới quay trở lại, đặc biệt sau khi Việt Nam chính thức được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi loại 2.

Theo bà Chu Thị Kim Hương (ACBS), sẽ có hai loại dòng tiền chính chảy vào thị trường:

1. Dòng tiền Thụ động (Quỹ ETF): Dòng vốn này sẽ ưu tiên giải ngân vào các cổ phiếu có vốn hóa lớn, thanh khoản tốt và còn nhiều "room" ngoại, chủ yếu tập trung trong rổ chỉ số VN30.
2. Dòng tiền Chủ động: Dòng vốn này sẽ có sự chọn lọc kỹ lưỡng hơn dựa trên nền tảng và triển vọng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, tiêu chí về thanh khoản cao và quy mô vốn hóa vẫn là điều kiện tiên quyết để họ có thể dễ dàng giao dịch với khối lượng lớn.

Như vậy, các doanh nghiệp vốn hóa lớn, có nền tảng tốt và thanh khoản dồi dào, đặc biệt trong các ngành trụ cột như ngân hàng, vật liệu xây dựng, công nghệ, dịch vụ thiết yếu và tiêu dùng, sẽ là những đối tượng hưởng lợi chính từ làn sóng vốn ngoại được kỳ vọng sẽ bắt đầu quay lại mạnh mẽ từ quý 1/2026.

3.2. Đánh giá Triển vọng Làn sóng IPO

Làn sóng IPO sắp tới của các doanh nghiệp tư nhân và FDI được kỳ vọng sẽ mang lại một luồng sinh khí mới cho thị trường. Những lợi ích chính bao gồm việc gia tăng "hàng hóa" chất lượng, đa dạng hóa các nhóm ngành trên sàn (đặc biệt là các ngành sản xuất, tiêu dùng), và tạo thêm nhiều lựa chọn hấp dẫn cho các quỹ đầu tư.

Tuy nhiên, nhà đầu tư cần đánh giá kỹ lưỡng các thương vụ IPO. Dựa trên quan điểm của ông Đào Phúc Tường, ba tiêu chí quan trọng cần được xem xét:

• Triển vọng tăng trưởng: Mức độ thực tế và khả thi của "bức tranh màu hồng" mà doanh nghiệp vẽ ra về tương lai.
• Định giá: Mức định giá chào bán có hợp lý so với tiềm năng tăng trưởng và so với các doanh nghiệp cùng ngành đã niêm yết hay không.
• Tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (Free Float): Đây được xem là yếu tố quan trọng nhất, quyết định trực tiếp đến tính thanh khoản và sức hấp dẫn của cổ phiếu sau khi lên sàn. Một tỷ lệ free float quá thấp sẽ hạn chế khả năng giao dịch của các nhà đầu tư tổ chức.

Một rủi ro tiềm ẩn là các doanh nghiệp tư nhân có xu hướng định giá quá cao trong các đợt IPO. Một làn sóng IPO ồ ạt có thể tạo ra sự cạnh tranh về vốn trên thị trường, nhưng mặt khác, nó cũng mang lại cơ hội vàng cho nhà đầu tư được lựa chọn các thương vụ có định giá hợp lý hơn. Việc phân tích các yếu tố vĩ mô và ngành cần được cụ thể hóa bằng việc lựa chọn các cổ phiếu riêng lẻ có câu chuyện hấp dẫn nhất.

4. Cổ phiếu Tiêu biểu và Kết luận Chiến lược

Mọi phân tích vĩ mô và ngành đều hướng tới quyết định đầu tư cuối cùng: lựa chọn cổ phiếu nào cho danh mục. Phần này tổng hợp các lựa chọn tiêu biểu từ các chuyên gia hàng đầu, phản ánh những luận điểm đã được trình bày.

Cổ phiếu	Diễn giả đề xuất	Luận điểm Đầu tư Chính
Hòa Phát (HPG)	Ông Đào Phúc Tường	Doanh nghiệp đầu ngành: Vị thế vững chắc trong ngành thép với định giá hợp lý. Hưởng lợi từ chu kỳ: Tận dụng xu hướng dịch chuyển sản xuất toàn cầu và chu kỳ tăng giá thép. Động lực tăng trưởng vượt bậc: Nhà máy Dung Quất 2 đi vào hoạt động hết công suất sẽ giúp cải thiện căn bản tỷ suất ROE của doanh nghiệp.
HDBank (HDB)	Ông Quảng Trọng Thành	ROE cao nhất ngành: Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu đạt 24-25%. Chất xúc tác chính: Câu chuyện bán vốn cho đối tác chiến lược nước ngoài dự kiến diễn ra trong 9 tháng tới. Định giá hợp lý: Mức giá hiện tại hấp dẫn so với hiệu quả hoạt động và tiềm năng.
Techcombank (TCB)	Ông Quảng Trọng Thành	Tăng trưởng ổn định: Lợi nhuận quý 4 được kỳ vọng tăng mạnh trên nền so sánh thấp. ROE phục hồi & Cổ tức hấp dẫn: Xu hướng ROE cải thiện cùng chính sách trả cổ tức bằng tiền mặt. Hưởng lợi gián tiếp: Tận dụng hiệu ứng tâm lý tích cực (tâm lý hỗ trợ) khi công ty con TCBS được kỳ vọng vào rổ VN30.
Mobile World (MWG)	Ông Quảng Trọng Thành	Câu chuyện phục hồi: Chuỗi Bách Hóa Xanh đang có những tín hiệu kinh doanh tích cực. Sự tự tin của Lãnh đạo: Ban lãnh đạo thể hiện niềm tin mạnh mẽ qua kế hoạch mua lại cổ phiếu quỹ với mức giá cao.
PetroVietnam Drilling (PVD)	Ông Lê Đức Khánh	Định giá hấp dẫn: Giá cổ phiếu đang giao dịch dưới giá trị sổ sách. Nền tảng vững chắc: Tất cả giàn khoan đều có việc làm với giá thuê tốt. Sức khỏe tài chính: Bắt đầu trả cổ tức bằng tiền mặt trở lại, cho thấy dòng tiền cải thiện.
Hai An (HAH)	Ông Lê Đức Khánh	Hiệu suất hàng đầu: Là doanh nghiệp có hiệu suất sinh lời tốt nhất trong ngành cảng biển. Kết quả kinh doanh kỷ lục: Ghi nhận doanh thu và lợi nhuận cao lịch sử nhờ giá cước vận tải tăng và đội tàu mở rộng hiệu quả.

Kết luận Chiến lược

Thị trường chứng khoán năm 2026 hứa hẹn mang đến nhiều cơ hội lớn, nhưng đi kèm với sự phân hóa mạnh mẽ, đòi hỏi nhà đầu tư phải có một chiến lược chọn lọc và rõ ràng. Dựa trên phân tích toàn diện, chúng tôi đề xuất một hướng tiếp cận đa tầng:

1. Danh mục Cốt lõi: Ưu tiên phân bổ vốn vào các cổ phiếu đầu ngành, có nền tảng cơ bản vững chắc và định giá hợp lý thuộc các lĩnh vực nhận được sự đồng thuận cao của giới chuyên gia, bao gồm Ngân hàng, Vật liệu Xây dựng, và Dầu khí. Đây là nền tảng cho sự tăng trưởng tài sản bền vững.
2. Phân bổ Linh hoạt: Dành một phần tỷ trọng danh mục (tùy khẩu vị rủi ro) cho việc "bắt sóng" các cơ hội ngắn hạn ở những ngành có tính chu kỳ cao và đang trong giai đoạn phục hồi như Bất động sản.
3. Tư duy chiến lược: Để thành công, nhà đầu tư cần kết hợp các yếu tố then chốt được các chuyên gia nhấn mạnh. Cần có "Tốc độ thực thi" để ra quyết định kịp thời, nhưng cũng cần tinh thần "Ngồi rình" để kiên nhẫn chờ đợi điểm vào tối ưu. Hãy tập trung vào các cổ phiếu "Đầu ngành, định giá hấp dẫn" – đây chính là con đường vững chắc nhất để hướng tới mục tiêu tự do tài chính và "Nghỉ hưu sớm".